Sau khi thu hoạch xong, các loại cây ăn quả có múi thường bị tổn thương, suy yếu, mất đi dinh dưỡng. Đặc biệt là 2 bộ phận là rễ và lá.
Rễ cây tập trung hấp thụ dinh dưỡng để nuôi quả nên sau quá trình khai thác quả hệ thống rễ bị già đi, thương tổn. Bên cạnh đó, bộ phận lá sau giai đoạn quang tổng hợp để nuôi trái sẽ bị già, không còn tốt. Vì vậy sau khi thu hoạch cần phải nhanh chóng giúp chúng phục hồi để tránh các hiện tượng ra hoa không đồng đều, rụng trái nhiều, nứt trái, vàng đít chín sớm, khô đầu múi, vỏ dày, vàng lá thối rễ…, vào vụ mùa sau.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các hiện tượng này, nhưng nguyên nhân chủ yếu là do cây không kịp phục hồi sức trước khi ra hoa, rễ cây yếu, thối rễ và mất cân bằng dinh dưỡng.
Trong quá trình chăm sóc cây sau thu hoạch, nếu lượng phân bón hòa tan, phân giải không đủ nhanh; Rễ mới mọc ra không đều, nấm bệnh vẫn còn phát triển trong đất thì sẽ xảy ra các hiện tượng trên.
Khi ta bón các loại phân hữu cơ và vô cơ vào đất, phân tác dụng nhanh hay chậm đến cây trồng là nhờ hoạt động của vi sinh vật. Vi sinh vật phân giải hữu cơ thành dạng vô cơ cho cây trồng hấp thụ, biến dạng vô cơ khó tiêu thành dễ tiêu.
Một tình trạng thường gặp nhất của cây có múi trong vụ mới là ra hoa không đồng đều. Khi rễ nhiễm nấm bệnh, rễ sẽ bị thối, tổn thương, các rễ tơ mới ra bị phá hủy thì hoạt động hút nước và vận chuyển dinh dưỡng sẽ không còn bình thường, làm cho các đọt non ra không đều, dẫn đến ra hoa không đều. Do đó, cần phải bảo vệ hệ thống rễ, tiêu diệt và phòng ngừa các loại nấm ảnh hưởng đến cây trồng.
Để khắc phục các tình trạng này thì việc quan trọng đầu tiên nên làm đó là cải tạo đất, làm cho đất tơi xốp hơn, cung cấp các dưỡng chất cần thiết và vi sinh vật cho đất.
Bà con nên bón các loại phân hữu cơ như phân chuồng ủ với nấm Trichoderma để cải tạo đất tơi xốp. Trichoderma (Chuyên ủ phân chuồng và xác, bã thực vật) khi ủ chung với phân chuồng sẽ giúp phân chuồng nhanh hoai mục, hạn chế nấm bệnh gây hại trong nguyên liệu. Tăng cường hệ vi sinh vật có lợi trong phân và giảm thiểu vi sinh vật có hại trong đất.
Nếu không có phân chuồng thì có thể thay thế bằng các loại phân bón vi sinh. Trong các loại phân bón này cũng cung cấp đủ các thành phần dinh dưỡng cần thiết cho cây, đồng thời cải thiện lý tính của đất giúp bộ rễ tơ phát triển.
Lưu ý: Bà con bón phân chuồng cùng với các loại phân bón khác như NPK, lân,… với liều lượng phù hợp và hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm phân bón hóa học.
Ngoài ra, bà con cũng nên kết hợp thêm humic để tăng độ màu mỡ cho đất, phân giải các chất vô cơ còn tồn dư. Đồng thời giúp cây hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, kích thích hệ thống rễ phát triển, ra nhiều rễ non mới; Chống rụng trái, ghẻ trái và các bệnh thường gặp của cây ăn quả có múi.
Để phòng trừ nấm bệnh gây hại cho cây, bà con có thể tưới bổ sung chế phẩm nấm đối kháng. Chất kháng sinh trong các loại nấm có lợi này sẽ giúp cây tăng đề kháng và ức chế các loại nấm bệnh nguy hiểm như Fusarium, Phytopthora…
Bên cạnh việc cải tạo cho đất và rễ thì việc cắt tỉa tạo tán cho cây và rửa vườn sau thu hoạch cũng rất quan trọng. Nó giúp cây được thông thoáng, hạn chế được sâu bệnh hại tồn tại và phát triển, tăng khả năng quang hợp giúp cây nhanh chóng phục hồi, tăng khả năng chống chịu.
Sau khi thu hoạch nên vệ sinh vườn sạch sẽ, thu gom các tàn dư thực vật và nông sản ra khỏi vườn.
Tiến hành cắt tỉa những cành khô, cành sâu bệnh, cành vượt, cành tăm, đồng thời hạ tán xuống với chiều cao từ 3 – 3,5m.
Sau khi cắt tỉa bà con nên sử dụng nano đồng để phun rửa sạch nấm bệnh, rong rêu của mùa trước; sát khuẩn và phòng trừ nhiễm bệnh qua vết cắt.
Đồng thời kết hợp phun phân bón qua lá như phân bón lá A4 để bổ sung các chất dinh dưỡng trên lá, kích thích phát triển chồi, cân bằng dinh dưỡng và giảm áp lực cho bộ rễ.
Sau khi thu hoạch là giai đoạn nhạy cảm của các loại cây ăn quả có múi, cây cần phải được chăm sóc cẩn thận và đúng kỹ thuật để giúp cây khỏe mạnh và sẽ tiếp tục được năng suất và chất lượng cao trong những mùa vụ tiếp theo.
Bộ sản phẩm chăm sóc đất sau thu:https://nongnghiepthuanthien.vn/sanphamsinhhoc/cham-soc-dat-sau-thu-hoach/ “Chuyên gia khuyên dùng”