Bệnh cháy lá hại khoai sọ là một trong những bệnh hại đang được bà con nông dân quan tâm nhất hiện nay. Bệnh làm giảm diện tích lá, giảm hiệu suất quang hợp của cây khoai sọ, dẫn đến giảm năng suất từ 30-50%.
1. Triệu chứng bệnh cháy lá hại khoai sọ
Bệnh gây hại chủ yếu trên lá, nhưng nó cũng ảnh hưởng đến cuống lá và thân ống. Giai đoạn đầu, dấu hiệu đặc trưng là ở mặt trên của lá hình thành các đốm sũng nước tròn màu nâu nhỏ, rộng từ vài milimet đến 2cm. Thông thường, vết bệnh xuất hiện ở chót lá và bìa lá, nơi nước tích tụ, hoặc cũng xuất hiện ở giữa phiến lá. Trên một lá có thể xảy ra nhiều vết bệnh cùng lúc. Sau đó, các cạnh của vết bệnh bắt đầu lan rộng thành vết lớn hơn, màu xám, hoặc màu đen đến gần tím. Thường thấy có lớp lông màu trắng mịn xung quanh vết bệnh, đặc biệt vào buổi sáng sớm.
Khi vết bệnh lan nhanh chiếm diện tích phần lớn của lá, phần lá bệnh bị mục nát trong một vài ngày dẫn đến thủng rách lá. Lá bị thối nhưng không rời khỏi cuống lá. Thông thường 6-7 lá trên mỗi cây chỉ còn khoảng 3-4 lá sau khi bệnh xâm nhập. Cây bệnh nặng sẽ làm tàn lụi bộ lá trước khi thu hoạch.
Bệnh làm giảm diện tích lá, giảm hiệu suất quang hợp của cây khoai sọ, dẫn đến giảm năng suất.
2. Nguyên nhân và điều kiện phát triển bệnh
Bệnh do nấm Phytophthora colocasiae gây ra.
Bệnh cháy lá khoai sọ gây hại quanh năm, tuy nhiên bệnh phát triển mạnh nhất khi gặp điều kiện môi trường có ẩm độ cao, nhất là khi có mưa.
Nấm Phytophthora colocasiae có khả năng tồn tại lâu trong các mô đất khô. Nấm xâm nhập vào lá bằng cách nảy mầm bọc bào tử hoặc động bào tử xuyên qua biểu bì trên và biểu bì dưới của lá. Khi lá bị bệnh, xung quanh vết bệnh hình thành một lớp bột trắng mọng là các bào tử vô tính gọi là bọc bào tử có hình bầu dục nhọn ở một đầu, bọc bào tử trong suốt có 1 cuống gai ngắn.
Bọc bào tử phần lớn nảy mầm gián tiếp tạo thành các động bào tử bơi lội trong nước, bơi trong nhiều giờ và bị hấp dẫn bởi chất hữu cơ hay mô cây khoai sọ. Sau đó tạo thành nang bào tử (mất đuôi), nang bào tử nảy mầm thành các sợi nấm (mycelium) sợi nấm xâm nhiễm vào cây. Các bọc bào tử cũng có thể nảy mầm trực tiếp bằng cách hình thành ống bào tử xâm nhập vào cây khoai sọ nhưng ít xảy ra.
Bệnh lây lan rất nhanh và dễ dàng giữa các tầng lá trong một cây hoặc từ cây này sang cây khác. Quá trình lây lan bệnh có thể xảy ra có thể xảy ra với một khoảng cách rất xa do sự di chuyển hoặc trao đổi củ giống, chồi lá, và dọc lá đã bị nhiễm bệnh.
3. Đặc trị bệnh cháy lá hại khoai sọ
Khi phát hiện vườn khoai sọ của mình đã nhiễm bệnh, bà con có thể xử lý như sau:
Cắt bỏ những cây bị bệnh, mang ra khỏi vườn và tiêu hủy để tránh bệnh lây lan.
Sử dụng bộ giải pháp kiểm soát nấm bệnh để khống chế nấm khuẩn gây hại. Bộ giải pháp với các thành phần chính là Chaetomium spp, Bacillus sp và Enzyme kích kháng cây trồng giúp tiêu diệt, cô lập các vết bệnh do nấm và vi khuẩn tấn công, ngăn chặn kịp thời sự lây lan của nấm bệnh.
Sau khi xử lý, nấm gây bệnh sẽ được kiểm soát, không tiếp tục lây lan trên các lá và cây khác. Đồng thời sức đề kháng của cây được tăng lên, có khả năng kháng lại nấm khuẩn gây hại.
4. Phòng trừ bệnh cháy lá hại khoai sọ
Vệ sinh đồng ruộng thật kỹ, gom những cọng bệnh, lá bệnh từ vụ trước hoặc các cây mới bị nhiễm bệnh đem tiêu huỷ.
Chọn củ giống có màu sáng, không thối hoặc khô ở đít, không bị tróc vỏ, lớp vỏ ngoài có nhiều lông.
Phun phòng trị bằng bộ sản phẩm kiểm soát nấm bệnh cây trồng.
Ngoài ra bà con cũng nên kết hợp bổ sung các dưỡng chất trung vi lượng để giúp cây khoai khỏe mạnh tăng sức chống chịu với sâu bệnh.
