Cây cam là một trong những loại cây được trồng nhiều ở nước ta, mang lại giá trị kinh tế cao, tuy nhiên đây là cây trồng có nhiều sâu bệnh hại nhất, và trong đó sâu vẽ bùa là một trong những đối tượng gây hại nguy hiểm cho cây.
Đặc trị sâu vẽ bùa gây hại cây cam sẽ không là vấn đề đáng lo ngại nếu bà con đọc hết bài viết dưới đây.
1. Tác hại của sâu vẽ bùa
Sâu vẽ bùa gây hại quanh năm, chúng thường tấn công mạnh vào các đợt cây ra đọt non và trái non. Ngay khi lá non vừa ra, ấu trùng sâu mới nở đục chui qua lớp biểu bì của lá để ăn phần mô mềm trong lá; tạo điều kiện cho vi khuẩn Xanthomonas campestris phát sinh gây ra bệnh ghẻ loét.
Những lá bị sâu vẽ bùa gây hại bị co lại, biến dạng, quăn queo, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển của chồi non và quá trình quang hợp của lá ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất của cây trồng.
Cây đang trong giai đoạn cho trái, nếu bị sâu gây hại trái sẽ sần sùi, làm giảm giá trị thương phẩm, trường hợp nặng, trái có thể bị rụng.
2. Giải pháp đặc trị sâu vẽ bùa gây hại cây cam
Khi phát hiện trong vườn có sâu vẽ bùa gây hại bà con tiến hành cắt tỉa, loại bỏ các cành lá, chồi non đem đi tiêu hủy để tránh lây lan.
Sau đó sử dụng 100gr chế phẩm trừ sâu sinh học WAO AKA pha với 200 lít nước phun ướt đẫm thân, cành, lá và trái. Bà con cho phun 2 lần liên tiếp cách nhau 3 – 5 ngày.
Lưu ý:
Nên kết hợp với phân bón chứa Amino Acid để tăng hiệu quả của WAO AKA.
Nên phun ngay sau khi pha thuốc để thuốc phát huy tối đa tác dụng.
3. Giải pháp phòng trừ sâu vẽ bùa gây hại cây cam
Tạo thông thoáng cho vườn cây; tránh điều kiện cho các loại côn trùng ẩn nấp, làm tổ và đẻ trứng.
Bón đầy đủ dinh dưỡng cho cây bằng các loại phân hữu cơ, phân bón lá, phân trung vi lượngđể giúp nâng cao sức đề kháng của cây trồng, cây trồng phát triển tốt lá to, lớp biểu bì dày khiến sâu non khó xâm nhập lá, hạn chế gây hại.
Bảo vệ và phát triển các loài thiên địch trong vườn như kiến vàng, các loại ong ký sinh họ Chalcidoidea và Ichneumonidea.
Thường xuyên theo dõi quan sát thăm vườn bảo vệ các đợt đọt non, phát hiện sâu bệnh kịp thời để có hướng giải quyết.
>> Bấm vào tên sản phẩm để đặt mua và tìm hiểu thêm thông tin
Ghẻ loét ghẻ sẹo trên cây cam là hai loại bệnh làm ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh trưởng và phát triển của cây. Bệnh ghẻ làm giảm năng suất và chất lượng trái. Trái bị ghẻ thường rất khó bán vì mẫu mã xấu, ruột khô, tép nhạt.
Bài viết này WAO sẽ chia sẻ những giải pháp đặc trị ghẻ loét ghẻ sẹo trên cây cam triệt để.
1. Ghẻ loét
Nguyên nhân gây bệnh:
Bệnh ghẻ loét (hay còn gọi là bệnh đốm lá vi khuẩn, đốm mắt cua) phá hoại cây ăn quả có múi do vi khuẩn Xanthomonas campestris pv. citri (Hasse) Dye gây ra.
Biểu hiện:
Trên lá có đốm màu nâu đôi khi lá bị thủng lỗ; xung quanh đốm nâu có viền vàng sáng rất rõ. Các vết bệnh liên kết lại làm lá có màu vàng và lá rụng hàng loạt, cành trơ trụi.
Trên trái vết bệnh xù xì màu nâu hơn, mép ngoài có gờ nổi lên, ở giữa vết bệnh mô chết rạn nứt. Toàn bộ chiều dày của vỏ quả có thể bị loét, nhưng vết loét không ăn sâu vào ruột quả. Bệnh nặng có thể làm cho quả biến dạng, ít nước, khô sớm, dễ rụng.
2. Ghẻ sẹo
Nguyên nhân:
Bệnh Ghẻ sẹo (Citrus Scab) còn gọi là bệnh ghẻ lồi, ghẻ nhám. Ghẻ sẹo do nấm Elsinoe fawcettii gây ra. Bệnh thường phát sinh sớm ở các bộ phận còn non: lộc non, lá non, quả non…
Biểu hiện:
Trên lá non khi bệnh mới phát sinh vết bệnh có dạng chấm nhỏ (mụn nhỏ li ti) màu vàng trong, hơi nổi gờ.
Trên quả non, vết bệnh nổi gờ sần sùi hình chóp nhọn, màu vàng nâu; sau vết bệnh hóa bần khô lại có màu nâu sẫm đến nâu xám.
Bệnh ghẻ sẹo làm ảnh hưởng rất lớn đến năng suất, chất lượng của cây trái, trái nhỏ, xấu, sần sùi; cành cây chết hàng loạt.
3. Đặc trị ghẻ loét ghẻ sẹo trên cây cam
Cắt bỏ cành lá và quả nhiễm bệnh mang ra khỏi vườn tiêu hủy để hạn chế mầm bệnh lây lan.
Sử dụng VACCIN kết hợp vớiSiêu đồngđể phun sát khuẩn, diệt nấm và tăng đề kháng cho cây giúp ngăn ngừa tái phát. Phun 2 lần, cách nhau 3-5 ngày. Sử dụng loại đồng xanh CuSO4 là đồng mát nên phun không hại lộc non. Tác dụng làm khô các vết bệnh cũ và diệt hết nấm khuẩn trong vườn tránh lây lan.
4. Phòng trừ ghẻ loét ghẻ sẹo trên cây cam
Cắt tỉa vườn thông thoáng, loại bỏ cành tăm, cành vượt, cành sâu bệnh.
Sử dụng WAO AKA kết hợp với Amino acid để phun phòng trừ sâu vẽ bùa, sâu ăn lá thời điểm cây ra lộc, ra trái non.
Sử dụng chế phẩm VACCIN phun phòng bệnh ghẻ định kỳ, vừa diệt nấm vừa kích kháng cho cây.
Đồng thời cần chăm sóc cây trồng khỏe mạnh, cứng cáp để chống chọi tốt hơn với nấm bệnh. Bổ sung đầy đủ và cân đối dinh dưỡng bao gồm đa, trung, vi lượng, amino acid.
Lưu ý: Trong quá trình chăm sóc cây, nên tăng cường bón phân hữu cơ ủ hoai mục với Trichoderma. Bón phân cân đối hợp lý theo từng giai đoạn để tránh ra đọt liên tục.
Nhện đỏ hại cây cam đang là vấn đề được nhiều bà con nông dân quan tâm, nhện gây hại làm cây trồng phát triển kém. Chúng chích hút làm giảm khả năng quang hợp của lá, nặng sẽ khiến cành lá khô, teo tóp rồi rụng dần. Đặc biệt trong giai đoạn làm hoa nuôi trái, nhện gây hại làm hỏng lộc, rụng hoa, đậu trái ít. Quả non bị nhện tấn công thường sẽ để lại các vết nám, loang lổ, da lu, da cám, mẫu mã xấu, ruột khô sượng.
Bài viết này WAO sẽ chỉ ra biểu hiện và biện pháp đặc trị, phòng trừ nhện đỏ gây hại cây cam.
1. Biểu hiện nhện đỏ gây hại cây cam
Nhện đỏ gây hại trên lá và trên trái là một trong những dịch hại quan trọng trên cây cam. Chúng phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết khô.
Trên lá: nhện bám ở mặt dưới lá, vết cạp và hút tạo thành những chấm nhỏ li ti trên mặt lá. Khi bị nặng, vết chấm lan rộng, lá có màu ánh bạc, sau đó lá bị khô và rụng. Nhện đỏ tấn công cả trên cành non, làm cành khô và chết.
Khi cây bệnh nặng lá cây bị phồng rộp sau đó cằn lại, vàng, thô cứng và cuối cùng sẽ bị khô đi. Màu vàng của lá dễ nhìn thấy nhất là ở mặt dưới lá, làm giảm phẩm chất và năng suất trái.
Trên trái: nhện đỏ sống tập trung ở phần cuống trái, đít trái và trong các phần lõm của trái. Khi trái còn non, nhện chích và hút dịch ở lớp biểu bì và làm vở tuyến tinh dầu trên vỏ trái, sau đó vỏ trái bị biến màu, tạo những đốm nhám sần sùi trên vỏ trái (còn gọi là da cám).
2. Biện pháp đặc trị và phòng trừ nhện đỏ gây hại cây cam
2.1. Biện pháp đặc trị
Khi phát hiện vườn bị nhện đỏ bà con chủ động phun xịt nước để rửa trôi bớt nhện, sau đó sử dụng 100gr chế phẩm trừ nhện sinh học CNX RS pha với 100 lít nước phun ướt đẫm lá, quả. Bà con cho phun 2 lần cách nhau 3 – 5 ngày mật độ nhện sẽ giảm dần rõ rệt và hiệu quả.
CNX-RS có tác dụng phổ rộng nhờ cơ chế ký sinh, ăn bám, hút chất dinh dưỡng của nấm xanh, nấm trắng lên vật chủ, khiến chúng nhiễm bệnh và chết sau 2-3 ngày. Với cơ chế lây nhiễm bầy đàn nấm xanh, nấm trắng tạo ra những trận đại dịch kéo dài; nên thời gian hiệu lực của thuốc lên đến 20 – 25 ngày.
Sản phẩm phun được nhiều lần mà không sợ bị nhờn thuốc. Khi phun, mật độ của nhện hại trong vườn sẽ giảm dần theo từng năm. Giúp nhà vườn tiết kiệm được công phun và chi phí phun xịt.
Lưu ý:
Phun kết hợp CNX-RS với Amino acid để tăng bám dính và kéo dài hiệu lực của thuốc
Sử dụng sau 4h chiều để đạt hiệu quả cao nhất.
2.2. Biện pháp phòng trừ
Thăm vườn thường xuyên nhằm nhận biết các biểu hiện nhện gây hại để phòng trừ đúng lúc.
Bảo vệ thiên địch thuộc họ Phytoseiidae giúp giảm mật số nhện đỏ gây hại.
Thu gom các trái bị hại rơi rụng, tạo vườn thông thoáng, sạch sẽ cũng làm giảm mật số gây hại.
Tưới phun nước đủ ẩm thường xuyên cũng làm giảm nhện gây hại, nên tưới từ dưới lên trên bề mặt.
Chủ động phun phòng nhện bằng chế phẩm sinh học CNX RS vào các thời điểm trước khi bước vào mùa nóng, trước thời điểm cây đi lộc và sau thời điểm đậu trái non.
Bệnh vàng lá thốirễ cam quýt do nhiều tác nhân như Furarium, phytopthora, Pythium, Zhizoctonia và tuyến trùng gây ra. Bệnh thường phát sinh trong mùa mưa lũ hoặc sau khi tưới nước ra hoa và phát triển thành dịch vào đầu mùa nắng. Bệnh có khả năng lây lan rộng và gây thiệt hại lớn về kinh tế nên bà con cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp canh tác, phòng trừ hợp lý
1. Nguyên nhân gây bệnh vàng lá thối rễ cam quýt
Bệnh vàng lá thối rễ cam quýt xuất phát từ sự suy yếu của rễ bởi các tác nhân vi sinh vật có hại trong đất (nguyên nhân trực tiếp) và kỹ thuật canh tác (nguyên nhân gián tiếp), dẫn đến nước, dinh dưỡng từ đất không vận chuyển đầy đủ và kịp thời cho cây khiến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây còi cọc, suy yếu rồi chết dần.
Nguyên nhân gián tiếp: Là các nguyên nhân làm suy yếu hệ miễn dịch của bộ rễ, tạo vết thương ở bộ rễ, hoặc rễ bị hư thối tạo tiền đề cho sự phát sinh của nấm khuẩn và tuyến trùng gây hại, như :
Vườn cây lên liếp thấp, thoát nước kém và thường xuyên bị ngập úng, hoặc trong quá trình xiết nước xử lý ra hoa vào mùa nắng làm cho rễ suy yếu (do thiếu nước), một số rễ khỏe ăn sâu xuống khi mùa mưa tới thì thoát nước không kịp, làm cho rễ bị ngập nước, rễ thiếu oxy, dẫn đến đầu chóp rễ và lông hút bị hư thối.
Vườn ít sử dụng phân hữu cơ và lạm dụng phân bón hóa học quá mức, đặc biệt sử dụng nhiều phân bón có chứa các chất kích thích sinh trưởng ở liều quá mức đã làm cho bộ rễ nhanh lão hóa và phá vỡ cấu trúc đất, làm cho các vi sinh vật đối kháng có ích trong đất bị tiêu diệt, các vi sinh vật có hại phát sinh mạnh.
Nguyên nhân trực tiếp: tác nhân vi sinh vật trực tiếp gây bệnh vàng lá thối rễ cam quýt là nấm Fusarium solani, Phytopthora spp, Rhizoctonia Solani và tuyến trùng.
2. Triệu chứng bệnh vàng lá thối rễ cam quýt
Trên lá:
Khi cây bị bệnh, toàn lá bị vàng cả phiến và gân lá, lá già vàng trước, sau đó đến các lá bánh tẻ và lá non. Các lá vàng dễ bị rụng, thường thì rụng từ tầng dưới lên tầng trên. Lá toàn cây bị vàng hoặc có khi chỉ một số cành bị vàng. Thường thì bên trên có cành bị vàng lá, thì tương ứng bên dưới đất cùng hướng đó đã có rễ bị thối.
Tùy theo mức độ thương tổn của rễ mà bộ lá cây sẽ vàng hoặc héo tạm thời tương ứng. Khi các rễ tơ bị hư thối thì cây sẽ có biểu hiện lá nhỏ và vàng do không hút được dinh dưỡng. Khi hầu hết các rễ tơ bị hỏng đồng loạt thì cây sẽ có hiện tượng héo tạm thời, cho dù ẩm độ đất đang cao. Nếu không được chữa trị, hiện tượng thối sẽ lan lên các rễ lớn, cây suy kiệt dần và thậm chí bị chết. Trái của cây đang bị bệnh thường có màu sắc nhạt và không được tươi mọng, ruột quả xốp, khô nước, nhạt và hương vị kém…
Dưới rễ:
Nhánh cây bị bệnh hướng nào, thì rễ cũng thường bị hư thối ở hướng đó. Bộ rễ bị thối từ rễ nhỏ lan dần vào trong rễ lớn. Rễ bị thối có màu nâu, vỏ rễ tuột ra khỏi phần gỗ, bên trong có sọc nâu lan dần vào rễ cái. Rễ mất khả năng hấp thu nước và dinh dưỡng nuôi cây từ đó làm cành bị chết khô. Khi bị bệnh nặng, tất cả rễ đều bị thối đen và chết, cuối cùng là chết toàn cây.
3. Xử lý bệnh vàng lá thối rễ cam quýt
Bước 1: Cắt tỉa cành
Việc cắt tỉa bớt các cành bị vàng nhằm mục đích giảm áp lực lên rễ, giảm sự thoát hơi nước, bởi trong tình trạng này rễ không thể hấp thụ được nước và dinh dưỡng nuôi cả cây.
Tiến hành cắt từ đỉnh đọt xuống 2 đến 3 mắt lá để cây dễ ra lộc khi phục hồi.
Bước 2:Bổ sung phân hữu cơ (phân chuồng ủ hoai mục)
Sau khi cắt tỉa, nhà vườn bổ sung thêm phân chuồng đã được ủ hoai mục. Mỗi gốc rải đều khoảng 15 – 20kg phân chuồng (lượng phân tùy theo tuổi cây và độ rộng của tán). Rải vòng quanh tán, cách gốc 40cm. Sau đó cuốc xởi nhẹ 3- 5cm lớp đất mặt để trộn đều lớp phân vừa bón.
Việc bón phân chuồng vào thời điểm này sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật hoạt động. Giúp chúng tồn tại trong đất lâu hơn, nhân sinh khối mạnh hơn để tiêu diệt nấm bệnh gây hại và bảo vệ rễ non.
Sau khi bón phân cần tưới ẩm đất, tưới với lượng nước vừa phải (độ ẩm khoảng 60%).
Bước 3: Xử lý nấm bệnh và phục hồi cây
Bà con sử dụng bộ giải pháp WAO BOOM
Tiến hành pha bộ giải pháp WAO BOOM với 1000 lít nước. Sau đó tưới đều lên vùng đất đã được rải phân hữu cơ. Mỗi gốc tưới từ 10 – 15 lít nước (lượng tưới tùy vào độ tuổi của cây và độ rộng của tán).
Sau 7 ngày tưới lại lần 2.
Sau khi tưới WAO BOOM, pH đất sẽ được cải thiện, nấm đối kháng sẽ được kích hoạt để tấn công và tiêu diệt nấm gây bệnh vàng lá thối rễ. Đồng thời các chủng nấm men kích rễ, vi khuẩn, trực khuẩn có lợi sẽ kích thích và tái tạo bộ rễ mới chắc khỏe, mập mạp.
Sau khoảng 30 – 45 cây sẽ bắt đầu phục hồi.
4. Phòng bệnh vàng lá thối rễ
Bệnh vàng lá thối rễ rất khó chữa trị nên cần lưu ý theo dõi vườn và tưới WAO BOOM phòng ngừa bệnh sớm.
Vườn trồng cây có múi đất phải cao ráo, thoát nước tốt. Nếu vườn thấp phải làm bờ bao xung quanh để kiểm soát nước trong mùa mưa lũ.
Tăng cường sử dụng phân hữu cơ, phân hữu cơ vi sinh để ổn định cấu trúc đất, tăng độ mùn, đất tơi xốp và tiêu diệt mầm bệnh gây hại có trong đất.
Kiểm tra vườn thường xuyên nhằm phát hiện sớm nhất để có biện pháp phòng trừ kịp thời.
Bệnh vàng lá thối rễ cam quýt khá phổ biến, để lại những hậu quả nghiêm trọng, gây thiệt hại cho nhà nông. Vì vậy, bà con cần phòng chống bệnh sớm sẽ giúp cho cây tăng trưởng tốt, hiệu suất cao, tăng năng suất.
Nứt thân xì mủ là bệnh thường gặp trên cây có múi. Đây là một bệnh nguy hiểm và rất khó trị. Cây bị nhiễm bệnh thường có hiện tượng kém phát triển, suy nhược. Cần phải có giải pháp điều trị kịp thời sẽ dẫn đến chết cây.
Bệnh do nấm Phytophthora gây ra, nấm tồn tại rất nhiều trong tự nhiên nên rất dễ lây lan, đặc biệt là trong mùa mưa ẩm. Để xử lý triệt để bệnh này cần phải nắm rõ chính xác nguyên nhân. Sau đó áp dụng quy trình sinh học để cải thiện môi trường hạn chế nấm bệnh tái phát.
1. Nguyên nhân gây bệnh nứt thân xì mủ
Bệnh nứt thân xì mủ do nấm Phytophthora spp gây ra. Nấm xâm nhập làm xì mủ trên thân, cành và gốc cây thông qua các vết nứt có sẵn. Các vết nứt này là biểu hiện của tình trạng cây bị thiếu hụt canxi.
2. Triệu chứng của bệnh
Trên thân phần gần gốc bị ủng nước, thối nâu, nứt. Nhựa màu vàng chảy ra từng vệt dài, sau hóa đen. Một số cây sẽ bị thối phần rễ, vỏ rễ dễ tuột khỏi lõi, rễ có mùi hôi.
Một số cây bị nhiễm bệnh trên lá và cành khiến gân chính của lá bị vàng, cành bị chết ngược. Cây bị chảy nhiều nhựa, tán lá xơ xác.
3. Tác hại
Bệnh do nấm gây ra nên tốc độ lây lan rất nhanh. Nếu không kiểm soát kịp thời bệnh sẽ trở thành dịch và rất khó chữa trị.
Bệnh làm tổn thương thân cây, ngăn cản quá trình vận chuyển nước và các chất dinh dưỡng lên để nuôi cây. Làm cho cây còi cọc kém phát triển, lâu ngày sẽ dẫn đến chết cây.
Nếu cây bị bệnh trong giai đoạn nuôi trái, rất có thể sẽ dẫn đến tình trạng rụng trái rất nhiều. Làm giảm năng suất, thiệt hại về kinh tế.
4. Cách xử lý bệnh nứt thân xì mủ triệt để
Bệnh xuất phát từ việc cây thiếu canxi khiến vỏ của thân cây, cành cây và quả bị nứt tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập gây xì mủ. Cho nên để xử lý triệt để bệnh nứt thân xì mủ chúng ta cần phải tiến hành theo 2 bước như sau:
Bước 1: Lau sạch vết bệnh sau đó sử dụng Vaccin + Siêu đồng pha với tỉ lệ 1:1 quét đều lên vết bệnh để sát trùng vết thương và diệt sạch nấm bệnh trên đó.
Bước 2: Cùng hỗn hợp dung dịch đó pha đều với nước phun phủ toàn cây để đảm bảo diệt sạch mầm bệnh.
Bước 3: Sau khi xử lý vết bệnh, cần bổ sung Canxi cho cây đều đặn 2 tháng/lần để chống tình trạng cây bị nứt thân. Đây là bước xử lý quan trọng mà rất nhiều nhà vườn thường bỏ qua khiến cho bệnh rất nhanh tái phát mà không hiểu nguyên nhân
Chú ý:Click vào tên sản phẩm để biết thêm thông tin chi tiết, hoặc có thể để lại thông tin bên dưới để gặp chuyên gia tư vấn.
Cây có múi là loại cây được trồng phổ biến ở khắp vùng miền trên cả nước, tùy thuộc vào khí hậu, thổ nhưỡng từng vùng mà cho trồng các loại giống cây khác nhau. Cây có múi là nhóm cây mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng, góp phần lớn vào sự phát triển của nền Nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, việc trồng và chăm sóc cây có múi không dễ dàng nếu người trồng không nắm rõ về các kỹ thuật liên quan.
Dưới đây là quy trình mà Trang trại hữu cơ Tiến Mạnh thuộc Công ty cổ phần Nông sản sạch Sơn La của ông Vũ Ngọc Tiến – là một trong những trang trại đang sản xuất nông sản theo hướng hữu cơ 100%, đang áp dụng và có hiệu quả rõ rệt. Năm 2020 Farm đã đạt chứng nhận Hữu cơ theo Tiêu chuẩn Nông nghiệp hữu cơ Quốc gia.
1. Lựa chọn giống
Cây giống cây có múi có 2 loại: cây chiết và cây ghép. Cây chiết thì cây giống giữ nguyên được đặc tính di truyền của cây mẹ, thời gian nhân giống nhanh, cây thường thấp, phân cành cân đối, thuận lợi cho chăm sóc và thu hoạch nhanh nhưng bộ rễ kém phát triển, tuổi thọ cây không cao. Cây ghép thì sinh trưởng phát triển tốt nhờ sự phát triển, hoạt động tốt của bộ rễ gốc ghép và khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu, đất đai của cây gốc ghép; tăng cường khả năng chống chịu của cây với điều kiện bất thuận như: chịu hạn, chịu úng, chịu rét và sâu bệnh; rễ cứng cáp, tuổi thọ cao. Cây giống cần khỏe mạnh, lá to xanh tốt, không có dấu hiệu của sâu bệnh.
2. Thời vụ và mật độ trồng cây có múi
Thời điểm trồng các loại cây có múi tốt nhất là cuối mùa khô đầu mùa mưa (Tháng 4 -5 dương lịch). Sau khi cây vừa phục hồi sẽ đón những cơn mưa đầu mùa, ít phải tưới nước, cây sinh trưởng khỏe mạnh hơn.
Mật độ trồng cây thường là 5 x 5m. Tương đương 700 cây/hecta. Riêng cây bưởi hạn chế trồng chung với cam sành, quýt đường, chanh không hạt và các giống cây có múi khác, vì bưởi thụ phấn chéo. Sẽ ít nhiều giảm chất lượng quả.
3. Đất trồng cây có múi
Đất thịt pha là thích hợp nhất, yêu cầu tầng canh tác từ 0,5 – 1m. Thoát nước tốt, lượng mưa 1000 – 2000mm/ năm. Phân bổ đều. Đất có pH 5.5 – 7.0. Nếu trồng ở vùng trũng cần đắp mô, đào mương. Trồng ở vùng cao thì đánh hố 60 x 60 x 60cm, tiện cho tưới nước và bón phân.
4. Kỹ thuật trồng cây có múi
Đào hố trồng cây hoặc đắp mô cần chuẩn bị trước 1 tháng. Hố có kích thước 60cm (dài, rộng, sâu). Mỗi hố trộn 30 – 40kg phân hữu cơ (phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh công nghiệp) + 0,5kg lân nung chảy + 0,3kg kali hữu cơ. Đo độ pH và bổ sung thêm vôi bột nếu cần thiết.
Trộn đều đất và phân sau đó lấp hố, tưới nước. Sau 1 tháng tiến hành trồng. Cách trồng như sau:
Dùng cuốc đào 1 lỗ ở chính giữa hố trồng, kích thước lớn hơn bầu ươm 1 chút, xé lớp nilon bầu ươm (cần xé cẩn thận, tránh làm vỡ bầu, động rễ) đặt cây giống vào giữa hố. Lấp đất, dùng chân nén nhẹ đất quanh gốc. Sau đó tiến hành cắm cọc cố định cây, tránh gió làm lay cây, động rễ, cây dễ bị chết.
Sau khi trồng cần tưới nước ngay, dùng cỏ khô, rác, rơm rạ phủ gốc, sau 5-7 ngày tưới lại, giữ ẩm cho gốc suốt 1 tháng đầu tiên để cây nhanh hồi phục.
Lưu ý:
Sai lầm mà bà con thường gặp khi trồng cây có múi là: Trồng sâu chôn chặt. Đây là lỗi ở khâu kỹ thuật trồng. Ngay phần tiếp giáp rễ và thân có hàng triệu van một chiều đi lên đó. Những gốc bị vùi phần cổ rễ thì cây không hấp thụ được nước và dinh dưỡng, làm cho cây bị yếu đi. Rễ dễ bị úng vì các tầng rễ mặt thiên hướng ăn sâu xuống, dễ bị vàng lá thối rễ.
Đặc biệt các vườn chăm hữu cơ trồng sâu quá thì nó thường xảy ra hiện tượng. Mỗi lần bón hữu cơ mình cứ vun vào, vun vào gốc. Khi mà hữu cơ chưa được phân hủy hoàn toàn mà gặp hiện tượng mưa lâu ngày. Hữu cơ sẽ được phân hủy trong môi trường ngập nước. Nó sẽ sinh ra khí H2S và các độc chất hữu cơ. Khi rễ hấp thụ những cái đó thì cây sẽ bị yếu.
5. Kỹ thuật chăm sóc cây có múi
Tưới nước: Mùa khô cần thường xuyên tưới nước và phủ gốc giữ ẩm cho cây. Mùa mưa nếu mưa liên tục cần đánh rãnh thoát nước, tránh để cây bị ngập úng. Cây có múi có thể cần khoảng 64 lít – 135 lít nước trong một ngày tùy theo mùa và giai đoạn sinh trưởng (Theo nghiên cứu của đại học Arizona (Mỹ)).
Làm cỏ: Để hạn chế cỏ dại, khi cây chưa giao tán giữa hàng nên trồng xen các loại cây họ đậu đỗ. Vừa có tác dụng giữ ẩm, tăng đạm hữu cơ, vừa cải thiện thêm kinh tế. Ở gốc, nên phủ rơm rạ, cỏ khô hạn chế cỏ dại.
Cắt tỉa cành, tạo tán: Sau khi cây hồi hãm ngọn ở chiều cao 50 – 70cm, các chồi mọc ra giữ lại 3 – 5 chồi khỏe mạnh, phân bổ đều quanh gốc. Tiếp tục hãm các chồi này để cây sinh cành thứ cấp. Ở giai đoạn cây lớn, nên cắt bỏ các cành già cỗi, tỉa các chồi vượt từ gốc, tạo dáng phân bổ đều về các hướng.
Chắn gió: Nên trồng cây keo đậu, keo tai tượng, cây muồng vàng làm cây chắn gió, trồng cách hàng cây trồng ít nhất 5m để hạn chế cạnh tranh dinh dưỡng. Trồng cây chắn gió vuông góc với hướng gió chính trong năm.
6. Kỹ thuật bón phân cho cây có múi
Năm đầu tiên: Lượng phân trong hố còn dồi dào, chỉ cần tiến hành bón thúc bằng phân urê, pha loãng vào nước để tưới. Tỷ lệ 1%, tưới liên tục trong năm đầu. Mỗi lần cách nhau 20-30 ngày.
Năm thứ 2-3: Giai đoạn kiến thiết. Mỗi gốc bón 30 – 40kg phân chuồng + 300 lân nung chảy, bón 30% lượng phân cá (đạm cá, đậu tương) và kali (chuối ủ), trichoderma.
Năm thứ 3 trở đi: Giai đoạn kinh doanh, cây cần nhiều dinh dưỡng hơn. Tăng lượng phân lên 50kg phân chuồng + 500g lân bón, 50% lượng phân cá (đạm cá, đậu tương) và kali (chuối ủ), tricodema.
Ngoài ra cũng cần phun bón 50% lượng phân cá (đạm cá,đậu tương) và kali (chuối ủ).
Tưới nấm rễ cộng sinh, axit humic, trichodema 1 năm từ 2 đến 3 lần.
7. Phòng trừ xử lý sâu bệnh cho cây có múi
Bà con cần tiến hành phòng trừ và xử lý các loại sâu bệnh như sau:
Sâu hại:
Sâu vẽ bùa: xuất hiện từ tháng 4 – tháng 10 sử dụng thuốc phun chế phẩm sinh học bacillus định kỳ 1 tháng 3 lần. Nếu nặng tăng liều lượng.
Nhện đỏ: xuất hiện vào mùa Đông và Xuân nên Phun chế phẩm Nấm xanh nấm trắng.
Nhện trắng: phòng bằng cách vệ sinh vườn mùa Đông, phun Nấm xanh nấm trắng
Sâu đục cành: xuất hiện từ tháng 5 – 6 phòng trừ bằng cách diệt sâu trưởng thành: Dùng vợt bắt, dùng bacillus thuringensis phun tưới dùng bơm vào lỗ sâu đục.
Sâu đục thân (tháng 5 – 6): bắt sâu trưởng thành, dùng móc thép giết sâu non hoặc tiêm bacillus thuringensis vào các lỗ có phân mới đùn ra; Sau mùa thu hoạch quả, quét vôi gốc cây; nơi bị nặng cần quét lưu huỳnh – vôi.
Sâu đục gốc (tháng 5 – 6): bắt sâu trưởng thành vào buổi trưa; tiêm bacillus thuringensis tưới đẫm vào các lỗ có phân mới đùn ra; Sau mùa thu hoạch quả, quét vôi với gốc cây; nơi bị nặng cần quét lưu huỳnh vôi; nhét vào lỗ sâu và bịt kín miệng.
Trái của cây có múi cũng cần phải bao sớm. Khi trái to bằng quả trứng vịt (đường kính 2,2-2,5cm) dùng túi nilon có đường kính 20-40cm, dài 30 – 60cm, thủng hai đầu để bao quả có trọng lượng khi chín 0,7 – 4kg.
Dùng túi nylon bao chùm trái từ phần cuống theo hướng thẳng xuống, dùng dây buộc giữ túi vừa chặt. Túi nylon cắt bỏ hoàn toàn phần đáy vừa giữ được sự thông thoáng, vừa ngăn các loại côn trùng, sâu và ruồi đục trái tấn công.
Khi trái được bao bằng túi nilon màu trắng trong, chất diệp lục ở vỏ trái vẫn hấp thu được ánh sáng và quang hợp bình thường như những quả để tự nhiên. Do vậy màu sắc của quả không thay đổi từ khi nhỏ tới chín, đảm bảo màu sắc hấp dẫn tự nhiên.
Đa số các loại côn trùng trưởng thành là bướm (ngài) đều bay theo phương ngang thẳng, khi đậu vào trái được bao bởi giấy nilon để tiến hành đẻ trứng gặp bề mặt giấy nilon trơn, nhẵn nên bướm và trứng không bám được, do vậy hầu hết các loại sâu như: Bọ xít, xén tóc, bọ cánh cứng, ruồi đục quả, bọ rầy…được loại trừ khả năng gây hại.
Trái trong túi nilon phát triển bình thường ít bị sâu, bệnh phá hại có màu sắc đẹp, hấp dẫn, năng suất, chất lượng quả được cải thiện rõ rệt.
Thu hoạch: Nên thu hoạch khi trái vừa chín tới, da căng láng, cắt luôn cả cuống trái. Không hái trái khi chưa chín tới hoặc hái quá trễ, chất lượng không tốt.
Lời kết:
Chúng tôi đang đồng hành cùng farm Tiến Mạnh trong các quy trình cải tạo đất, chăm sóc cây trồng theo hướng hữu cơ, áp dụng các chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu, bệnh và sản xuất các loại phân hữu cơ như đạm cá, đậu tương, phân chuồng ủ.
Với mong muốn đồng hành cùng các Farm trên cả nước để tạo ra được những loại nông sản chất lượng nhất nhằm cung ứng cho thị trường trong nước và xuất khẩu ra các nước lớn. Chúng tôi khao khát có thể hỗ trợ bà con trong quá trình canh tác, chăm sóc cây trồng. Để lại thông tin ngay bây giờ để chúng tôi có thể hỗ trợ bạn một cách sớm nhất.
Nứt thân xì mủ là bệnh thường gặp trên cây cam. Bệnh ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và phát triển của cây, ảnh hưởng đến quá trình ra hoa đậu quả. Nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây thiệt hại nặng nề cho nhà vườn.
1. Nguyên nhân và điều kiện phát sinh nứt thân xì mủ cây cam
Bệnh nứt thân xì mủ trên cây cam do nấm Phytophthora sp tấn công và gây hại.
Nấm gây bệnh phát sinh mạnh trong điều kiện nhiệt độ thấp, độ ẩm cao, mưa gió liên tục. Ngoài ra, bệnh còn dễ phát triển trong môi trường mật độ cây trồng quá dày, không thường xuyên tỉa cành, rậm rạp, thiếu ánh sáng.
Nấm bệnh cũng phát triển mạnh ở những vườn đất xấu, thiếu hữu cơ, bị nén chặt, không thoáng khí, pH thấp. Vườn trồng ít chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng không cân đối, làm cây thiếu canxi khiến vỏ cây bị nứt tạo điều kiện thuận lợi cho nấm hại tấn công vào trong gây xì mủ.
2. Triệu chứng của bệnh
Bệnh nứt thân xì mủ khi chúng ta phát hiện thường đã chuyển biến khá nặng. Chúng gây hại và biểu hiện trên các bộ phận qua những dấu hiệu sau:
Trên thân: Khi bị bệnh, vỏ vết bệnh bị sũng nước, thối nâu thành từng mảng không đều. Sau đó, khô nứt dọc thành các vết nứt ngắn, dài. Ở vết bệnh có dòng nhựa màu vàng chảy ra từng vệt dài, sau hóa đen.
Trên rễ : Một số cây có phần rễ bị thối đen, vuốt nhẹ thấy vỏ rễ dễ tuột khỏi lõi, xuất hiện mùi hôi. Khi cây bị nhiễm bệnh thường có ít rễ, rễ ngắn.
Trên lá và cành: Vì rễ cây bị gây hại khiến cây không thể hấp thu dinh dưỡng, khiến bộ lá bị vàng, không mọc được lá non. Những cành bị chết dần, cây xơ xác, thậm chí dần dần có thể gây chết toàn bộ cây.
Trên quả: Bệnh nứt thân xì mủ không chỉ gây hại trên thân, rễ, cành lá mà còn gây hại lên trái, làm trái nhỏ, bị thối và rụng hàng loạt.
3. Biện pháp phòng và trị bệnh
3.1. Biện pháp trị bệnh
Khi cây xuất hiện bệnh, bà con dùng khăn lau khô vết bệnh, dùng dao cạo nhẹ phần vỏ đã bị thối đen rồi đem đi tiêu hủy, tránh lây lan.
Tiếp theo, bà con sử dụng chế phẩm Vaccin kết hợp với siêu đồng pha với tỉ lệ 1:1 quét trực tiếp lên vết bệnh. Một ngày quét 2 – 3 lần cho đến khi vết bệnh khô thì dừng lại.
Đồng thời pha hỗn hợp Vaccin + Siêu đồng với với tỉ lệ 200ml Vaccin + 500ml siêu đồng pha cho 200ml nước phun ướt đẫm thân cành lá để sát khuẩn và diệt nấm.
>> Bấm vào tên sản phẩm để đặt mua và tìm hiểu thêm thông tin
3.2. Biện pháp phòng bệnh
Bà con nên trồng cây với mật độ phù hợp, thường xuyên tỉa cành tạo tán và vệ sinh vườn trồng để tạo điều kiện thông thoáng cho vườn trồng, tránh tích tụ mầm bệnh gây hại.
Vườn trồng cao, đảm bảo điều kiện thoát nước tốt nhất, tránh tình trạng ngập úng tạo môi trường cho mầm bệnh phát sinh.
Ngoài ra bà con nên sử dụng Bộ giải pháp chăm sóc đất, bảo vệ rễ WAO BOOM để cung cấp chất dinh dưỡng giúp cây khỏe mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt, tăng khả năng chống chịu với bệnh hại
Khi sử dụng phân hữu cơ để bón cho vườn trồng, bà con không nên sử dụng phân chuồng tươi, do phân chưa được ủ hoai thường chứa nhiều vi sinh vật gây hại, khi bón vào sẽ khiến đất bị nhiễm độc và thoái hóa, cây dễ mang mầm bệnh. Thay vào đó bà con nên sử dụng phân chuồng đã được ủ hoai mục bằng nấm đối kháng Trichoderma để bón cho cây. Hoặc bà con có thể sử dụng phân NPK hữu cơ Hàn Quốc để bón cho cây. Nhằm bổ sung dinh dưỡng cho cây có múi, vừa không gây mùi hôi thối vừa đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về cách xử lý nứt thân xì mủ trên cây cam hoặc các vấn đề về sâu, bệnh khác trên cây trồng, hãy để lại thông tin để được đội ngũ kỹ thuật WAO hỗ trợ miễn phí.
Cam là một trong những loại cây mang lại giá trị kinh tế cao cho nhà vườn. Cây cam không phải là loại cây dễ trồng nhưng lại dễ xử lý ra hoa. Nếu nhà vườn xử lý ra hoa đúng phân thuốc thì sẽ đạt năng suất cao. Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con về kỹ thuật xử lý ra hoa cây cam.
1. Kỹ thuật xử lý ra hoa cụ thể gồm các giai đoạn như sau:
Sau thu hoạch tỉa cành và vệ sinh vườn: Cắt tỉa đoạn cành đã mang trái, cành già, cành sâu bệnh, cành nằm bên trong tán, quét vôi dưới gốc. Khoảng 5-20 ngày trước khi xiết nước bón cho cây 200gr NPK 10-60-10, 100gr Ca-Bo. Xiết nước: rút khô nước trong mương vườn và ngưng tưới để tạo “sốc” cho cây. Thời gian 15-20 ngày, tùy theo tuổi cây, thời tiết chi phối. Chỉ nên xiết đến khi lá cây hơi héo. Chỉ nên xiết nước khi vườn cây trên 3 năm tuổi để không làm cây kiệt quệ, mất sức.
Bón phân theo các bước: Bước 1: Cắt tỉa cành, rửa vườn sau thu hoạch. Cắt cành sâu, cành già, cành vượt, cành đã mang trái. Sau đó rửa vườn bằng CNX-SIÊU ĐỒNG để sát khuẩn, rửa sạch rong rêu trên thân, cành, lá.
Bước 2 ( bón phân đợt 1 ): Bón phân chuồng hoai mục (30 – 40Kg/gốc) + phân vi lượng ( Sao Đỏ 50gr/gốc) + NPK ( Chú ý loại giàu Lân ). Để phục hồi và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
Bước 3 ( bón phân đợt 2): Bón phân trước mùa ra hoa 1 tháng, bón phân giàu Lân + Kali ( Kali Nitrat; Kali Photphat) để phân hóa mầm hoa. Kết hợp phân bón lá A4 với thành phần chính là amino acid để tăng tỉ lệ ra hoa đậu quả.
Bước 4 ( bón phân đợt 3): Bón phân NPK tổng hợp, giàu đạm với kali. Trước thu hoạch 1,5 tháng bổ sung thêm Kali hữu cơ nhằm tạo ngọt cho quả.
2. Xử lý tăng đậu quả và chống rụng trái cam
Xử lý tăng đậu quả:
Muốn thụ phấn tốt, hoa đậu nhiều, hạn chế rụng trái non phải chăm sóc cây cho sung sức và phun thuốc hổ trợ ra hoa (cần nhất là Bo kết hợp với Canxi. Giúp hoa thụ phấn tốt và cuống hoa, cuốn trái mập và dai). Rễ cam yếu, hay bị sốc nên khi cây đang ra hoa đậu trái thì nên bổ sung phân bón trung lượng Sao đỏ, đây là dạng phân dễ tiêu, dễ tan, dễ hấp thụ. CHÚ Ý: Hoa đang nở rộ thì hạn chế phun thuốc cho cây và tưới nước giử ẩm thường xuyên cho cây nhưng lúc này không được tưới phun lên hoa đang nở rộ.
– Đợt rụng lần thứ nhất, thường xuất hiện khi trái còn nhỏ, bằng ngón tay út, tức khoảng 3 tuần sau khi đậu. Đặc trưng của đợt rụng trái này là trái mang theo cả cuống. – Đợt rụng trái thứ 2 khi có đường kính trái khoảng 3cm, đặc trưng là trái rụng không cuống. – Hiện tượng rụng trái trên cây có múi gần như là tất yếu. Biện pháp kỹ thuật quan trọng là bón thúc, bón thúc dưới gốc (khoảng 100- 200g phân N.P,K (20- 20- 15)/cây) và phun bổ sung dinh dưỡng kịp thời trên lá để nuôi trái và hạn chế rung bang phân bón lá A4.
CHÚ Ý: Hiện tượng khi gặp mưa nhiều, trái bị vàng, rụng nhiều phần lớn là do cây nhiều trái, thiếu dinh dưỡng lại bị “sốc nước” cách khắc phục: tưới nước thường xuyên, bón phân gốc đầy đủ và phun ngay thuốc dưỡng trái.
Nuôi Trái:
– Thời kỳ trái nhỏ đến 4- 5 tháng: Thời kỳ này trái to chậm, có nhiều đợt rụng sinh lý nên cần chăm sóc như sau: Bón phân: bón ít khoảng 100g NPK (20- 20- 15) /cây, 15 ngày /lần và tưới đều đặn. Phun trên lá: Dưỡng trái có Amino acid, phun sương đều tán cây 15 ngày /1 lần. Nên cộng thêm Nấm xanh nấm trắng trừ nhện để hạn chế bệnh da cám trên vỏ trái. – Thời kỳ trái lớn: Thời kỳ này trái bắt đầu vỏ trái sần lên, trái muốn to nhanh thì nung phân cho trái mau lớn mà ít sợ nứt trái. Nên bón phân nhiều và phun bổ sung trên lá như sau: Bón phân: khoảng 200g NPK 20- 20- 15+50gKCl / cây. 15 ngày / lần và tưới đều đặn. Phun trên lá: Dưỡng trái có Amino acid, phun sương đều tán cây 15 ngày /1 lần. Nên cộng thêm Nấm xanh nấm trắng trừ nhện để hạn chế bệnh da cám trên vỏ trái.
Hiện nay, cây cam là loại cây có múi đang dần được mở rộng quy mô, mở rộng diện tích. Vậy nên việc các loại bệnh hại trên cây cam xuất hiện dày đặc và khó kiểm soát là không thể tránh khỏi. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, bệnh hại sẽ làm cây còi cọc, xơ xác, sinh trưởng kém và năng suất thấp.
Các loại bệnh hại trên cây cam bao gồm:
1. Bệnh nứt thân xì mủ
– Triệu trứng và tác hại:
Bệnh thường phát sinh ở sát gốc cây làm vỏ gốc thối mục. Bóc phần gỗ bị bệnh ra, thấy nấm gây hại cả vào phần gỗ của gốc cây. Nhựa cây từ các vết bệnh chảy ra, khô lại tạo ra những giọt dịch sánh đặc như gôm. Nấm bệnh còn gây hại làm thối rễ con hoặc làm thối quả. Bệnh phát sinh và lây lan trong mùa mưa, triệu chứng bệnh rõ rệt làm chết cành, chết cây, thối quả vào cuối mùa mưa và đầu mùa khô.
– Phòng trừ:
Tỉa cành tạo tán hợp lý để tán lá thông thoáng. Khi bệnh mới xuất hiện trên vườn nên phun Vaccin kết hợpSiêu đồng, phun liên tục 2 lần cách nhau 3 ngày. Xử lý từng vết bệnh ở gốc cây hoặc trên cành bằng cách cạo sạch phần vỏ và gỗ bị bệnh sau đó quét thuốc Siêu đồng lên.
2. Bệnh Thán thư:
– Triệu chứng và tác hại:
Bệnh xâm nhập vào lá tạo nên các vết cháy xám dần dần loang rộng làm phiến lá khô, trên có các chấm đen li ti ở cành bệnh phát triển thành vệt màu xám trắng, trên đó cũng có các chấm nhỏ li ti, nhiều khi bao kín xung quanh cành làm cành chết khô. Bệnh phát triển cả trên quả, phần lớn xâm nhiễm vào cuống quả rồi lan rộng xuống vỏ quả. Bệnh phát sinh từ mùa hè cho đến hết năm, độ ẩm cao làm bào tử nấm dễ nảy mầm xâm nhiễm vào mô cây. Bệnh hại trên quả từ khi quả bắt đầu chin đến khi quả thối và rụng hàng loạt.
– Phòng trừ:
Tỉa cành tạo tán thích hợp để cây thông thoáng. Cắt bỏ sớm các cành bệnh đem đốt, chú trọng biện pháp này khi quả sắp chín. Kết hợp phun thuốc phòng trừ các bệnh khác, dùng Vaccin kết hợpSiêu đồng để diệt nấm và tăng sức đề kháng cho cây.
3. Bệnh ghẻ loét gây hại trên cây cam
– Triệu chứng và tác hại:
Vi khuẩn gây nên các đốm bệnh trên lá, trên cành non và trên quả, làm lá nhanh rụng, cành chết, quả khô hoặc không phát triển được. Bệnh phát sinh từ đầu mùa mưa gây hại cho đến hết mùa mưa.
– Phòng trừ:
Tỉa bỏ cành bệnh, lá bệnh đem đốt. Tạo tán lá thông thoáng. Phun phòng bằng Chế phẩm sinh học Vaccin kết hợp Siêu đồng
4. Bệnh ghẻ nhám
– Triệu trứng và tác hại:
Lúc đầu vết bệnh xuất hiện giống như bệnh loét nhưng chỉ sau vài ngày vết bệnh phát triển có đặc điểm riêng: Trên lá vết bệnh sần sùi về một phía, phía đối diện thì lõm làm lá quăn queo. Trên quả vết bệnh nổi hình gai ngắn, quả méo mó không phát triển được.Bệnh có ở tất cả các vùng trồng cam quýt của nước ta. Các tỉnh phía Bắc có mức độ bệnh nặng hơn. Bệnh phát sinh từ đầu mùa mưa gây hại cho đến hết mùa mưa.
– Phòng trừ:
Phun khi các đợt lộc ra trong vụ hè và vụ thu. Sử dụng Vaccin kết hợp Siêu đồng vừa sát khuẩn vừa ngăn chặn nấm bệnh lây lan.
5. Bệnh vàng lá greening gây hại trên cây cam
– Triệu chứng và tác hại :
Bệnh vàng lá greening có triệu chứng gần giống như hiện tượng cây thiếu dinh dưỡng. Trên lá: Lá bị vàng từng cành, phiến lá có những vết đốm vàng nhạt hoặc phần lớn phiến lá vàng, gân lá vẫn còn xanh. Các lá mới ra phát triển không bình thường, lá nhỏ đứng thẳng. Bị nặng lá nhanh rụng làm trơ cành dẫn đến làm chết cành sau đó chết cây.
Trên hoa, quả: Hiện tượng ra hoa trái vụ là phổ biến nhưng không đậu quả hoặc chỉ đậu một ít quả. Quả nhỏ, tâm quả bị vẹo, hạt lép, ít nước, màu sắc quả khác thường.
Trên rễ: Rễ cây bệnh có những vết thối hỏng trên rễ con và rễ tơ, lớp vỏ rễ dễ dàng bong ra khỏi lõi rễ. Chức năng hút nước và dinh dưỡng của rễ vị hạn chế, do vậy làm cây còi cọc, kém phát triển.
– Phòng trừ:
Phòng trừ rầy chổng cánh tốt để bệnh không bị tái nhiễm. Ngoài chích hút nhựa cây, rầy chổng cánh còn là môi giới truyền lan bệnh vàng lá greening. Do vậy phải chú ý phòng trừ triệt để. Rầy chổng cánh thường có mật độ cao vào những đợt cây ra lộc non, nên chú ý sử dụng Nấm xanh nấm trắng. 1-2 lần trong mỗi đợt lộc cách nhau 7-10 ngày, nhất là đợt lộc xuân và lộc thu.
Tăng sức chống chịu bệnh của cây bằng biện pháp sau: Bón phân đầy đủ cho cây cả phân đa lượng (đạm, lân, kali, canxi) và phân vi lượng ( magiê, mangan, kẽm, đồng, bo, sắt …). Chủ động tưới tiêu đầy đủ để cây không bị khô hạn hoặc bị úng nước. Tỉa cành thường xuyên tạo cho cây thông thoáng.
Cam là một trong những loại cây ăn trái được trồng nhiều nhất ở Việt Nam. Trong năm 2018, diện tích cam đạt 94,4 nghìn ha (tăng khoảng 7 nghìn ha so với năm 2017); sản lượng đạt 868,2 nghìn tấn (tăng 12,6% so với năm 2017). Điều đó đủ để cho thấy giá trị kinh tế của nó đưa lại cho người trồng là không hề nhỏ. Do diện tích trồng rộng và việc trao đổi giống xảy ra thường xuyên. Vì thế các loại sâu hại trên cây cam cũng bị lan truyền theo đó. Nếu không có biện pháp xử lý nó sẽ làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cũng như giá trị kinh tế.
1. Các loại sâu hại trên cây cam
– Sâu vẽ bùa:
Đặc điểm: Bướm đẻ trứng vào ngọn non, sâu non nở ra ăn lá non, chui vào lớp biểu bì và ăn những mô mềm, làm cho biểu bì phồng lên. Sâu đi tới đâu biểu bì phồng lên tới đó, vẽ thành những đường ngoằn nghèo dị dạng nên gọi là vẽ bùa. Lá bị sâu ăn quăn lại, dễ rụng, vết sâu đục mở cửa cho nấm khuẩn xâm nhập.
Để xử lý sâu vẽ bùa cần phun định kỳ thuốc sâu sinh học để diệt trứng sâu và sâu non mới nở trên trái bằng các chế phẩm trừ sâu sinh học như BT (Bacillus thuringiensis). Bà con nên nhớ phun đẫm các mặt của trái để đạt hiệu quả nhất.
– Bọ xít xanh hại trái
Đặc điểm: Bọ xít to, màu xanh, vai nhô sang hai bên thành 2 cái gai dài. Bỏ trứng cái đẻ trứng trên đọt non. Sâu non lúc đầu hút nhựa ở các chồi non. Lớn lên sâu đâm vòi vào hút nhựa kể cả trái non, to và chín. Trái bị châm sẽ bị thối và rụng.
Biện pháp phòng trị: Để xử lý bà con có thể dùng vợt để bắt bọ xít vào buổi sáng. Sử dụng Nấm xanh nấm trắng kết hợp với phân bón lá để phun liên tiếp hai lần cách nhau 3 ngày.
– Nhện đỏ
Đặc điểm: Nhện đỏ là loài đa ký chủ có vòng đời ngắn (10-15 ngày) nên mật số tăng rất nhanh nhất là trong điều kiện khô hạn. Chúng có thể gây hại trên nhiều bộ phận của cây. Khi gây hại trên lá sẽ có những chấm nhỏ li ti. Khi bị nặng, vết chấm lan rộng, lá có màu ánh bạc hoặc vàng, biến dạng. Sau đó có thể bị khô và rụng. Khi mật số nhện cao, cành non cũng bị làm cho khô và chết.
Trên trái: nhện thường sống tập trung ở phần lõm (cuống trái, đáy trái). Nhện chích hút dịch ở lớp biểu bì trái non làm vỏ trái bị biến màu. Các vết thương khô lại tạo nên những vết sần sùi gọi là da lu, da cám. Ảnh hưởng đến mẫu mã của trái.
Biện pháp phòng trị: Để xử lý vườn cây thường bị nhện gây hại nặng thì cứ mỗi đợt cây ra đọt, lá non nên phun xịtbộ giải pháp phòng trừ Nhện đỏ3 lần thuốc: lần 1 khi cây vừa nhú đọt non, lần 2 khi đọt non ra rộ và lần 3 khi lá non bước sang giai đoạn bánh tẻ.
– Ruồi đục trái:
Đặc điểm: Ruồi thích ẩn trong tán lá rậm rạp, khi bị động bay khá nhanh để lẩn tránh. Khi cam chín ruồi đẻ trứng vào vỏ quả. Sau 2-4 ngày dòi nở chui sâu vào trong phần múi quả để ăn tép cam cho tới khi đẫy sức. Quả cam bị hại sẽ thối và rụng. Trên vườn cam ruồi xuất hiện từ tháng 6-11, mỗi năm có 7-8 lứa.
Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc trừ sâu vẽ bùa và các loại sâu khác trong các tháng 7-8-9 cũng diệt được ruồi. Nhặt hết quả rụng chôn sâu để diệt dòi bên trong.
– Rệp sáp
Đặc điểm: Từ đầu mùa xuân, khi lộc non của cam bắt đầu phát triển thì rệp cái có cánh từ nơi cư trú bay đến đẻ ra rệp non. Dạng này có sức sinh sản rất mạnh, mỗi con 1 ngày đêm có thể đẻ được 20 -25 rệp non do đó mà tập đoàn rệp phát triển rất nhanh. Chúng ít di động, chỉ tập trung ở ngọn non, chích hút dịch cây, làm lá và chồi non cong queo.
Biện pháp phòng trừ: Dùng tay thu ngắt các lá hoặc cành có rệp để tiêu diệt, khi rệp sinh sản mạnh có thể sử dụng bộ giải pháp phòng trừ rệpphun xịt đều lên các cành để diệt chúng.
– Rầy chổng cánh:
Đặc điểm: Rầy non và rầy trưởng thành chủ yếu sống ở cánh lá non. Rầy chích hút dịch cây, làm héo và rụng lá non.
Cần phun phòng định kỳ cho cây trước mỗi đợt ra lộc non bằng cách sử dụng Các chế phẩm sinh học như BT (Bacillus thuringiensi).
2. Biện pháp tổng hợp phòng trừ sâu hại trên cây cam
– Kiểm tra cây giống kĩ, chọn lọc những cây khỏe mạnh, không có mầm bệnh.
– Kết hợp các biện pháp phòng để sâu hại không có môi trường phát triển bằng cách bón phân cân đối, không tưới quá nhiều nước, trồng không quá dày, vườn đủ ánh sáng.
– Giữ vệ sinh vườn, đem những cành, lá , quả bị sâu hại đi tiêu hủy, vệ sinh vườn thường xuyên, phát hiện sớm để có hướng giải quyết kịp thời.
– Tạo môi trường thuận lợi để các con Thiên địch sinh trưởng.
– Dùng thuốc là biện pháp có hiệu quả nhưng phải đúng lúc, đúng liều để vừa phòng trị được sâu hại vừa không ảnh hưởng đến thiên địch, vừa cân bằng sinh thái vườn.