Danh mục: CÂY MÍT

Mấy năm trở lại đây, cây mít được nông dân ở Đồng Nai trồng nhiều vì vốn đầu tư thấp. Tốn ít công chăm sóc và có khả năng chịu hạn. Tuy nhiên, để trồng mít đem lại hiệu quả cao, nông dân nên áp dụng theo một số quy trình sau của Trung tâm khuyến nông tỉnh.

1. Thiết kế vườn trồng

– Vườn trồng mít phải thoát nước tốt trong mùa mưa. Chống xói mòn để đảm bảo độ phì cho đất, quanh vườn thông thoáng hạn chế sâu bệnh.

Mít nghệ được nhiều nông dân huyện Long Thành trồng, thu về hơn 500 ngàn đồng/cây/năm.

– Nếu đất trồng có độ dốc thấp nên đào hố trồng có kích thước 40x40x40cm. Trường hợp đất có độ dốc hơi cao đào hố 40x40x60cm (sâu 60cm).

– Tùy theo địa hình của đất cao hay thấp để đào mương thoát nước cho phù hợp nên đào mương phụ rộng và sâu từ 0,3 – 0,4m, mương chính đào rộng và sâu khoảng 0,5 – 0,7m.

2. Cách trồng mít

– Nên trồng mít vào đầu mùa mưa vì cây con cần nhiều nước trong giai đoạn đầu. Nếu trồng cuối mùa mưa thì phải có nước tưới trong mùa khô.

– Đất xấu, cằn cỗi nên trồng mít dày, khoảng 300 cây/hécta,  trong đó trồng cây cách cây 5m, hàng cách hàng 6m. Đất tốt nên trồng mít thưa chỉ khoảng 250 cây/hécta, cây cách cây 5m, hàng cách hàng 8m.

– Trước khi trồng bón lót mỗi gốc 10 – 20kg phân chuồng hoặc 5 – 6kg phân hữu cơ vi sinh với 0,5kg lân, 0,5kg vôi bột và 10 gram Furadan 3G. Đất có độ dốc thấp trồng mặt bầu ngang mặt đất, đất có độ dốc cao trồng mặt bầu thấp hơn mặt đất từ 20 – 30cm. Trước khi trồng cắt đáy bầu, cắt rễ đuôi chuột bị xoắn lại. Sau đó, cắm cọc để cố định cây con, nếu đất khô phải tưới và ủ ẩm cho cây.

– Trong 4 năm đầu cây còn nhỏ có thể trồng xen canh đậu, bắp, rau màu hoặc cỏ lá gừng vừa để chống xói mòn đất vừa tăng thêm thu nhập lấy ngắn nuôi dài.

3. Chăm sóc

– Trong năm đầu tiên mỗi cây nên bón 1,5kg vôi bột; 10kg phân hữu cơ; 0,2kg ure; 0,4kg DAP và 0,3kg kali.

– Năm thứ 2 mỗi cây bón 1,5kg vôi bột; 10kg phân hữu cơ; 0,4kg ure; 0,7kg DAP và 0,6kg kali.

– Năm thứ 3 mỗi cây nên bón 1,5kg vôi bột; 10kg phân hữu cơ; 0,6kg ure; 0,9kg DAP và 0,9kg kali. Nếu lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm và bón phân qua đường ống thì từ năm thứ nhất đến năm thứ 3 lượng phân hóa học chia làm 10 lần bón/năm.

– Từ năm thứ 4 trở đi cây bắt đầu cho trái nhiều, sau khi thu hoạch bón mỗi gốc 20 – 30kg phân chuồng ủ hoai, 1kg vôi bột. Còn phân hóa học sau khi thu hoạch chia làm 3 lần để bón, mỗi lần cách nhau 10 ngày. Số lượng phân bón cho mỗi gốc khoảng 0,3kg ure; 0,2kg DAP; 0,15kg kali/lần. Đến thời điểm cây ra hoa bón 3 lần phân hóa học, mỗi lần cách nhau 10 ngày số lượng 0,15kg DAP; 0,1kg kali/lần. Lúc cây đậu trái và nuôi trái bón 0,8kg ure và 0,35kg kali/cây.

– Khi làm cỏ cho cây mít chú ý, rễ mít thường mọc nổi không cuốc sâu quanh gốc làm sẽ đứt rễ. Đặc biệt, trong giai đoạn đang cho trái nếu làm cỏ để đứt rễ dinh dưỡng bị xáo trộn, trái sẽ nhỏ, chất lượng giảm và đôi khi múi còn bị sượng. Nếu có điều kiện nên lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm và bón phân qua đường ống sẽ giảm được nhiều công tưới, bón phân hóa học, trong khi năng suất chất lượng trái tăng cao.

4. Tỉa cành tạo tán

– Chỉ tỉa cành tạo tán khi cây mít đạt chiều cao khoảng 1m trở lên, khi cây chưa cho trái tỉa cành 2-3 lần/năm. Cây đã cho trái tỉa cành 1 năm/lần vào thời điểm thu hoạch trái xong.

– Cắt bỏ các cành gần sát mặt đất, cành tược, cành nhỏ mọc không đúng hướng, cành sâu bệnh. Giữ lại cành cấp 1 cách gốc khoảng 40cm trở lên, chọn các cành mọc theo các hướng khác nhau, cành trên cách cành dưới khoảng 40 – 50cm, tạo thành tầng không quá 5 cành cấp 1. Tỉa bỏ bớt cành cấp 2, cấp 3… cho cây thoáng nhằm chống sâu bệnh và tăng năng suất.

5. Bảo quản và thu hoạch

– Cây mít cho trái rải vụ quanh năm, song vụ chính ở Đồng Nai vào tháng 6, 7. Thời gian từ lúc ra hoa đến lúc trái già khoảng 5 tháng, do đó có thể căn cứ vào màu sắc trái để thu hoạch. Trái mít già, các gai nở căng, chuyển từ màu xanh sang màu xanh vàng hoặc nâu nhạt, mủ lỏng và trong, vỗ kêu bồm bộp, để vận chuyển đi xa nên thu hoạch lúc trái già.

Hiện ở Đồng Nai có nhiều giống mít cho năng suất cao như: mít Viên Linh, mít Thái, mít nghệ, mít tố nữ… Song, nông dân nên trồng giống mít nghệ trong nước được tuyển chọn qua các cuộc thi trái ngon, giống tốt hoặc những giống mít trong nước có phẩm chất ngon được nhiều người ưa chuộng, đồng thời thích hợp để chế biến, sấy khô đóng gói xuất khẩu.

Mít ruột đỏ Sông Pha còn có tên gọi là mít siêu sớm, hoặc mít tứ quý bởi cây cho thu hoạch trái chỉ 18 tháng sau khi trồng, lại cho trái quanh năm. Mít ruột đỏ khi chín ruột có màu như củ cà rốt, múi to cơm dày, vị rất ngọt và có mùi thơm như hương va-ni. Bình quân mỗi trái nặng khoảng 10kg, nếu được chăm sóc tốt trái có thể nặng tới 15-17kg. Loại mít này phù hợp với vùng đất thịt pha cát, có khả năng chịu hạn và ít bị sâu bệnh.

Cách trồng:

– Cự ly trồng hàng cách hàng và cây cách cây đều 4m, trồng xen kẽ thành hình tam giác. Hố trồng có đường kính miệng 0,8m, đường kính đáy hố 0,6m và sâu từ 0,6 – 0,7m. Phần đất mặt hố trồng (từ 0,3-0,4m) cần trộn với phân chuồng đã hoai, trước khi trồng nên bón lót thêm phân hữu cơ vi sinh. Từ 7-10 ngày sau khi trồng nên bón thúc 50g phân urê và 50g phân lân cho mỗi gốc mít; khi bón phân nên lưu ý rào rãnh cách gốc mít 10-15cm, sâu 4-5cm, rắc hỗn hợp urê và lân xuống đáy rãnh và lấp đất lại. Phải tưới đậm nước sau khi bón phân để đủ hòa tan phân cho cây hấp thụ, 3-4 ngày sau phải tưới đậm lại một lần nữa; đậy gốc mít bằng rơm hoặc cỏ khô.

– Từ 10-15 ngày sau khi trồng nên bón thuốc dưỡng rễ cho cây. Nhà nông khi trồng mít ruột đỏ Sông Pha nên lưu ý, đây là loại cây trồng mau cho trái và cho trái quanh năm, vì vậy chúng đòi hỏi phải có sự đầu tư và chăm sóc đúng mức khi trồng để tăng năng suất trái, hầu mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Cây mít nghệ là loại trái cây có phẩm chất ngon được nhiều người ưa chuộng. Đây là giống mít thích hợp để ăn tươi và làm nguyên liệu cho công nghệ sấy chân không. Mít được nhân giống bằng hạt hoặc chiết ghép hoặc nuôi cấy mô.

I/ Nhân giống mít bằng hạt:

Nhược điểm của phương pháp này là: có nhiều biến dị, không giữ nguyên phẩm chất cây mẹ, lâu có quả (trung bình 4 – 8 năm), gieo hạt cây có rễ cọc, bứng trồng dễ chết.

II/ Tạo cây con bằng phương pháp chiết ghép:

Chiết rễ:

Lấy rễ có đường kính khoảng 2 -3 cm ở cây giống, cắt thành từng đoạn dài 20 – 25 cm. Sau đó đem giâm ngay, cắm nghiêng rễ, chừa một đoạn rễ trên mặt đất (3-5 cm). Sau đó, phủ một lớp cát, chú ý tưới nước giữ ẩm cho đến khi cây cao 10 cm.

Chiết cành:

Là phương pháp nhân giống mít được áp dụng rộng rãi. Chiết cành như những loại cây ăn trái khác. Chiết cành phải là cành tương đối già (2 -3 năm tuổi), nên chọn những cây mẹ định làm giống. Đường kính chỗ chiết lớn hơn 1 cm, tốt nhất 2 -3 cm. Khi bóc vỏ phải bóc cả vòng hình ống với chiều dài 4 -7 cm. Để khô 1 – 2 ngày rồi lấy đất bọc lại (đất bọc gồm 2 phần cát và 1 phần bùn). Ngoài cùng bọc bao nilon, rồi buộc chặt. Thường xuyên tưới nước để giữ độ ẩm. Có thể sử dụng một số hoạt chất để kích thích sinh trưởng nhằm tạo nhanh chồi và rễ.

Ghép cây:

Cây mít ghép sẽ cho trái sớm hơn, chống chịu sâu bệnh cao hơn, giữ phẩm chất cây mẹ. Tuy nhiên, tỉ lệ thành công rất thấp, chỉ đạt 20 – 40% (có thể do vết cắt chảy nhiều nhựa). Có hai cách ghép:

– Ghép mắt: mở cữa sổ, bóc bỏ mảnh gỗ dính với mắt. Nên lấy mắt ở cành già, ít nhất trên 12 tháng tuổi.

– Ghép áp: đây là phương pháp tốt nhất:

Tạo gốc ghép: có thể dùng hạt mít mật, mít dừa, mít ướt hoặc những cây có họ hàng với mít. Nên gieo hạt trong bầu được chuẩn bị sẵn. Dau khi gieo 2 tháng đem ra ghép.

Chọn cành và ghép cây: trên cây giống (cây mẹ) chọn cành cùng cỡ và cùng lứa tuổi (2 -6 tháng), dùng đọan cành ở ngọn, cành mọc đứng xiên ở ngoài tán. Gốc ghép trồng trong chậu tre, kê sát cành ghép và cành ghép rồi buộc lại với nhau. Sau khi ghép 2 tháng mở dây, cắt bỏ phần ngọn của gốc ghép và cắt rời phần ngọn của gốc cây mẹ. Chăm sóc cây con trong bóng râm mát, tưới nước cho đến khi cây con phát triển đầy đủ.

III. Cách trồng:

– Phải phủ gốc giữ ẩm cho mít. Mùa khô tưới 2-3 ngày/lần. Từ năm thứ 2 nên bón phân. Mít nghệ kỵå ngập úng nên mùa mưa phải có cống chống úng. Từ năm thứ 3, chỉ làm cỏ xung quanh gốc, nên giữ cỏ tạo vùng tiểu khí hậu ổn định.

– Khi mít cao 1m trở lên mới tỉa cành. Sau mỗi vụ thu hoạch tỉa cành một lần. Chỉ bỏ cành cấp 2, cấp 3, tỉa cành để mít sung và chống sâu bệnh tốt.

– Bón phân NPK vào cuối mùa mưa năm đầu với lượng 8kg/cây, bón cách gốc 30cm; năm thứ 2 bón đầu mùa mưa, bón 15kg/cây, cách gốc 80cm; năm thứ 3 cũng bón đầu mùa mưa nhưng ở rìa tán cây với lượng 25kg/cây. Hai năm sau, thu hoạch xong bón 35- 45kg/cây ở rìa tán cây.

Mít nghệ cao sản thường bị một số sâu, bệnh hại:

– Bệnh thối nhũn do độ ẩm cao, vườn rậm rạp, do nấm Rhizoctonia solari, Sclerotium, Pythium gây ra. Dùng Viben C50 BTN, Bonanza 100DD hay Tilt 250ND, Score 250EC.

– Bệnh thối gốc chảy nhựa do nấm Phytopthora xâm nhập, dùng thuốc Actara tiêm thẳng vào thân cây. Do bệnh thường khó phát hiện, khi biết bệnh đã nặng rồi, lá vàng rụng, nước dịch từ thân rỉ ra… khó chữa. Tốt nhất là nên trồng trên đất cao ráo, thoát nước tốt, vườn sạch.

– Ngoài ra mít còn bị sâu đục thân, đục cành, ruồi đục trái, sâu đục trái, ngài đục trái và rầy rệp phá hại..